Τεύχος 3ο του 2009
Εισαγωγικό Σημείωμα

Επιμέλεια: Άνθιμος Σ. Αναστασιάδης, Δρ. Πολιτικός Μηχανικός

Το περιοδικό Μεταλλικές Κατασκευές αποτελεί το μοναδικό Ελληνικό έντυπο το οποίο κυκλοφορεί με στοχευόμενο και εξειδικευμένο αντικείμενο. Καλύπτει όλο το φάσμα  του σχεδιασμού και της κατασκευής των μεταλλικών και σύμμικτων τεχνικών έργων. Παρέχει τεκμηριωμένη επιστημονική πληροφόρηση ικανή να βοηθήσει τον Μηχανικό που ασχολείται με τον τομέα των μεταλλικών έργων.
Στο πλαίσιο βάσης του περιοδικού, στο τεύχος  Σεπτεμβρίου, εγκαινιάζεται μια νέα στήλη που έχει ως κεντρικό στόχο να βοηθήσει στην καλύτερη πληροφόρηση, τόσο του μηχανικού μελετητή όσο και του μηχανικού εφαρμογής, προκειμένου να επιτευχθεί μια ποιοτικά διευρυμένη εφαρμογή των κατασκευών από χάλυβα αλλά και να συνεισφέρει στην ανταλλαγή γόνιμων απόψεων χρήσιμων για την περαιτέρω βελτίωση του σχεδιασμού και της κατασκευής.

Συγκεκριμένα, η εν λόγω στήλη, στον περιορισμένο χώρο που διαθέτει, θα προσπαθήσει να καλύψει γενικά αντικείμενα ενημέρωσης, εφαρμογής και κανονισμών χωρισμένα σε 3 θεματικά πεδία όπως παρουσιάζονται παρακάτω:

Α) Τεχνικός Διάλογος
• Ανταλλαγή απόψεων σε θέματα εφαρμογής κανονισμών
• Απαντήσεις σε ερωτήματα συναδέλφων μηχανικών σε θέματα εφαρμογής κανονισμών και εν γένει σχεδιασμού.

Β) Πλαίσιο Κανονισμών-Εφαρμοσμένος σχεδιασμός
• Παρουσίαση και σχολιασμός συγκεχυμένων κανονιστικών διατάξεων.
• Παρουσίαση νέας επιστημονικής και τεχνικής γνώσης.

Γ) Τεχνική Πληροφόρηση
• Νέα της αγοράς δομικού χάλυβα (προϊόντα, τεχνολογίες, κ.α.)
• Ενημέρωση για συνέδρια, νέες εκδόσεις βιβλίων, χρήσιμα διαδικτυακά sites.  

Στην προσπάθεια της στήλης για καλύτερη ενημέρωση θεωρούμαι σημαντική την συνεισφορά του συνόλου των αναγνωστών του περιοδικού αλλά και όσων εμπλέκονται και ενδιαφέρονται για τον τομέα των μεταλλικών κατασκευών. Σε αυτό το πλαίσιο περιμένουμε τις ερωτήσεις των συναδέλφων για τον σχολιασμό κανονιστικών διατάξεων, προβλημάτων ανάλυσης και διαστασιολόγησης όπως επίσης τον σχολιασμό και την κριτική για τα θέματα που θα "συζητηθούν" στην στήλη. Επίσης, επιδιώκουμε την ενεργή συμμετοχή μηχανικών προκειμένου να δημιουργηθεί μια ομάδα η οποία θα απαντά στα ποικίλα ερωτήματα που θα καταφθάνουν στην στήλη, θα μπορεί να προτείνει και τέλος να παρουσιάζει αντικείμενα από τις θεματικές ενότητες.
Ελπίζουμε στην ανταπόκριση του τεχνικού κόσμου, πιστεύοντας ότι η εν λόγω στήλη θα συνεισφέρει τα μέγιστα στην ενημέρωση και την διάδοση σχεδιαστικών-κατασκευαστικών πρακτικών ενώ παράλληλα θα βοηθήσει στην καθημερινή εφαρμογή τον μηχανικό της πράξης.
Α.Σ. Αναστασιάδης

Παρουσίαση Θεμάτων

Στο "εναρκτήριο λάκτισμα" της στήλης θα παρουσιάσουμε τις νέες εξελίξεις στην εφαρμογή των Ευρωκωδίκων, όπως αυτές εξειδικεύονται στα θέματα σχεδιασμού έργων από δομικό χάλυβα, λαμβάνοντας υπόψη ότι "θεωρητικά" από τον Μάρτιο του 2010 οι συγκεκριμένοι κανονισμοί θα βρίσκονται σε αποκλειστική ισχύ καταργώντας τους εθνικούς κανονισμούς. Τα υπόλοιπα δύο θέματα είναι ενημερωτικού χαρακτήρα και αφορούν πληροφορίες σχετικά με τον φορέα Ευρωπαϊκής Σύμβασης Μεταλλικών Κατασκευών (European Convention of Constructional Steelwork) καθώς και ένα συνέδριο υψηλού κύρους που θα πραγματοποιηθεί στην Βραζιλία τον Σεπτέμβριο του 2010.

Πλαίσιο Κανονισμών-Εφαρμοσμένος σχεδιασμός
Εφαρμογή του Ευρωκώδικα 3 στην χώρα μας

Η εισαγωγή του πλαισίου των ευρωκανονισμών θα καλύψει ένα σημαντικό κενό σε πληθώρα εξειδικευμένων προβλημάτων σχεδιασμού, και ειδικά στον τομέα των μεταλλικών και σύμμικτων κατασκευών, για τα οποία δεν υπήρχε συγκεκριμένος κανονισμός στην χώρα μας. Μόνο θετική μπορεί να χαρακτηριστεί η συγκεκριμένη εξέλιξη η οποία εκτός των άλλων δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες ανάπτυξης σχεδιασμού έργων και σε άλλες χώρες τις Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στον πίνακα 1 παρουσιάζεται το σύνολο των Ευρωκωδίκων με έμφαση στον σχεδιασμό μεταλλικών και σύμμικτων κατασκευών.
Σήμερα, ο σχεδιασμός έργων από δομικό χάλυβα ακολουθεί τις διατάξεις του Ευρωκώδικα 3, Mέρος 1-1, Γενικοί κανόνες και κανόνες για δομικά έργα, όπως αυτές ψηφίστηκαν στο Εθνικό Κείμενο Εφαρμογής (Φ.Ε.Κ. 383/Β/24-5-1996). Το παραπάνω κείμενο αποτέλεσε προσχέδιο, prEN 1993-1-1:1992 του ευρωκώδικα. Ωστόσο, το τελικό αναθεωρημένο κείμενο, που έχει ψηφιστεί το 2005 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δεν αποτελεί επί του παρόντος κανονισμό της Ελληνικής Πολιτείας παρά προσωρινή σύσταση για τα έργα γεφυροποιίας (Απόφαση ΥΠΕΧΩΔΕ ΔΙΠΑΠ/ΟΙΚ/473/20.8.2007).

Στο τελικό επίσημο κείμενο ΕΝ 1993-1-1:2005 προβλέπεται η ρύθμιση ορισμένων διατάξεων μέσω Εθνικών Προσαρτημάτων. Πρόσφατα η πολιτεία αντί να υιοθετήσει ως νόμο του κράτους το τελικό κείμενο του Ευρωκώδικα 3  (ΕΝ 1993-1-1:2005) και να εκδώσει τα Εθνικά Προσαρτήματα, ψήφισε μόνο τα δεύτερα (δηλ. τα Εθν. Προσαρτήματα) στο ΦΕΚ 2692/31-13-2008 υπό μορφή "Προσωρινών Συστάσεων για τον σχεδιασμό έργων γεφυροποιίας σε συνδυασμό με το ΕΝ1993-1-1", οι οποίες ουσιαστικά προσδιορίζουν τις εθνικές παραμέτρους των Εθνικών Προσαρτημάτων. Απλά θέματα έχουν μετατραπεί σε σύνθετα προβλήματα, όπως άλλωστε συμβαίνει σε κάθε εισαγόμενο νεωτερισμό. Συνοψίζοντας, επί του παρόντος, για μεν την γεφυροποιία ισχύει το τελικό κείμενο του Ευρωκώδικα 3  (ΕΝ 1993-1-1:2005) μαζί με τα Εθνικά Προσαρτήματα υπό μορφή προσωρινών συστάσεων (ΦΕΚ 2692/31-13-2008) για δε τα κτιριακά έργα, ισχύει το προσχέδιο του Ευρωκώδικα 3, prEN 1993-1-1:1992, μαζί με τα Εθνικά Προσαρτήματα υπό μορφή προσωρινών συστάσεων (ΦΕΚ 2692/31-13-2008, "Προσωρινές συστάσεις για τον σχεδιασμό έργων Πολιτικού Μηχανικού, πλήν γεφυρών και κτιρίων από σκυρόδεμα σε συνδυασμό με τους αντίστοιχους Ευρωκώδικες") που ρυθμίζουν θέματα έναντι πυρκαγιάς, δεξαμενών, σιλό, κ.α. Βέβαια όλα αυτά αποτελούν "απλά νομοθετικά ατοπήματα" τα οποία εύκολα ξεπερνάει ενός Μηχανικός γνώστης του αντικειμένου, ωστόσο προβλήματα είναι πιθανό να προκύψουν σε διάφορες συμβάσεις του δημοσίου, σε ελέγχους μελετών (Πολεοδομίες, Νομαρχίες), κ.λ.π. Το πλήρες κείμενο του ΦΕΚ 2692/31-12-2008 μπορεί να βρεθεί στο portal του T.E.E. Περισσότερα στοιχεία για το πλαίσιο κανονισμών ο αναγνώστης μπορεί να βρει στο άρθρο του γράφοντα "Κανονιστικό πλαίσιο σχεδιασμού μεταλλικών έργων σύμφωνα με την φιλοσοφία των Ευρωκωδίκων" Περιοδικό Μεταλλικές Κατασκευές, Τεύχος 3, 2007. Στην συνέχεια, από το ΦΕΚ 2692/2008, παρουσιάζεται το "Εθνικό Προσάρτημα υπό μορφή συστάσεων" που αφορά τον ΕΝ 1993-1-1:2005.

ΦΕΚ 2692/31-12-2008  "Προσωρινές συστάσεις για τον σχεδιασμό έργων γεφυροποιίας συνδυασμό με τους αντίστοιχους Ευρωκώδικες"

Τεχνική Πληροφόρηση
Χρήσιμοι Δικτυακοί Ιστότοποι

Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Μεταλλικών Έργων (European Convention of Constructional Steelwork, ECCS) ιδρύθηκε περί το 1955 σε μια περίοδο ανασυγκρότησης του Ευρωπαϊκού χώρου, εισάγοντας και υποστηρίζοντας την προώθηση του χάλυβα στα έργα πολιτικού μηχανικού. Στην διάρκεια του χρόνου παρήγαγε σημαντική τεχνογνωσία, μέσα από το έργο των τεχνικών επιτροπών, βοήθησε και προήγαγε την ανταλλαγή εμπειριών και τέλος εξέδωσε σημαντικό αριθμό εκδόσεων ιδιαίτερα χρήσιμών τόσο για τον ερευνητή μηχανικό όσο και για τον μηχανικό της πράξης. Πολλές από τις εν λόγω εκδόσεις αποτέλεσαν τον προπομπό των σημερινών ευρωκωδίκων. Μέλη του συνδέσμου είναι το σύνολο των Ευρωπαϊκών χωρών, η Τουρκία, Η.Π.Α., Ιαπωνία, Νότιος Αφρική. Δυστυχώς η χώρα μας δεν αποτελεί μέλος του συνδέσμου, ωστόσο κατά περίπτωση συμμετέχουν Έλληνες μηχανικοί ως παρατηρητές στις επιτροπές. Το site του συνδέσμου στην διεύθυνση www.steelconstruct.com παρέχει σημαντικές πληροφορίες για υλοποιημένα έργα, για τον δομοστατικό και αρχιτεκτονικό σχεδιασμό ενώ παράλληλα ο μηχανικός μπορεί να αντλήσει πολύτιμη εφαρμοσμένη γνώση μέσω των εκδόσεων που διατίθενται σε χαμηλό κόστος.